Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε το 2000 με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (Union for International Cancer Control – UICC), που εκπροσωπεί 280 οργανώσεις σε 90 χώρες του κόσμου και δίνει έμφαση στην πρόληψη και στη διαπίστωση, ότι μεγάλο μέρος των θανάτων από καρκίνο, μπορούν να αποφευχθούν μέσω της έγκαιρης διάγνωσης και της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Κάθε χρόνο αυτήν την περίοδο, λαμβάνουν χώρα σε όλο τον κόσμο, πλήθος δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων με στόχο την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης σε παγκόσμιο επίπεδο, την αναβάθμιση της εκπαίδευσης, την αξιοποίηση της ατομικής, συλλογικής και κυβερνητικής δράσης, προκειμένου να προλαμβάνονται εκατομμύρια θάνατοι από καρκίνο που μπορούν να αποφευχθούν μέσω της πρόληψης και της έγκαιρης πρόσβασης στην κατάλληλη θεραπεία και φροντίδα για κάθε άνθρωπο στον κόσμο.
Η προέλευση της λέξης «καρκίνος», αποδίδεται στον Ελληνα ιατρό Ιπποκράτη, τον «πατέρα της ιατρικής». Ο Ιπποκράτης χρησιμοποίησε τους όρους «καρκίνος» και «καρκίνωμα» για να περιγράψει διάφορους όγκους που εμφάνιζαν εσωτερικά ή εξωτερικά έλκη και διογκώσεις. Με τον όρο «καρκίνος» περιγράφεται μία ομάδα νοσημάτων, που η αιτία τους βρίσκεται σε κυτταρικό επίπεδο. Ο όρος αναφέρεται στην υπερβολική, χωρίς προγραμματισμό, ανάπτυξη κυττάρων του οργανισμού, που ήταν φυσιολογικά, μέχρι τη στιγμή της έναρξης της διαδικασίας καρκινογένεσης.
Η αιτιολογία των όγκων είναι πολυπαραγοντική, ενώ από διάφορες έρευνες έχουν μέχρι σήμερα συσχετισθεί με αυτήν, γενετικοί παράγοντες, κάπνισμα, αλκοόλ, λοιμώξεις, φύλο, ηλικία, έκθεση σε ακτινοβολία καθώς και σε πλήθος χημικών παραγόντων στο πλαίσιο φαρμακευτικής ή επαγγελματικής έκθεσης. Η εμφάνιση όγκων συνδέεται επίσης με περιβαλλοντική ατμοσφαιρική έκθεση, γεωγραφική κατανομή και κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία, 18.000.000 νέες διαγνώσεις καρκίνου υπήρξαν παγκοσμίως το 2018 (440 νέες διαγνώσεις ανά 100.000 άνδρες και γυναίκες ανά έτος).
Στην Ελλάδα, όπως επισημάνθηκε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), ο καρκίνος ευθύνεται για το 27% των συνολικών θανάτων, το 38% των θανάτων πριν το 65ο έτος της ηλικίας, ενώ περίπου 1.000.000 επιζώντες χρειάζονται συνεχιζόμενη ιατρική, συναισθηματική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Οι επιστήμονες τόνισαν την ανάγκη δημιουργίας και υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για τον καρκίνο, με κύριους άξονες την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση της νόσου, τη δημιουργία μητρώων ασθενών, τη βέλτιστη οργάνωση και κατανομή των ογκολογικών υπηρεσιών, την προώθηση και άμεση εφαρμογή καινοτόμων θεραπευτικών προσεγγίσεων και τεχνολογιών, την αποκατάσταση, την προώθηση της κλινικής και μεταφραστικής έρευνας και την οργάνωση υπηρεσιών για την ανακούφιση των ασθενών και των φροντιστών τους.
Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου, είναι η φράση «Είμαι και θα είμαι», (‘I Am and I Will’) και αποτελεί για όλους μας δέσμευση για ενεργοποίηση και ανάληψη θετικών δράσεων, με όποιο τρόπο μπορεί ο καθένας, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για μείωση του αριθμού των πρόωρων θανάτων από καρκίνο και λοιπών μη μεταδοτικών ασθενειών, κατά ένα τρίτο, έως το 2030.
Για περισσότερες πληροφορίες:
-Βασίλειος Διαμαντόπουλος, Ιατρός Δημόσιας Υγείας Διευθυντής ΕΣΥ
Αν. Γενικός Διευθυντής Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Πελοποννήσου
-Σωτήριος Καμαρινόπουλος, Επόπτης Δημόσιας Υγείας/Υγεινολόγος
Αν. Πρ/νος Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας
-Νικόλαος Σωτηρόπουλος, Ψυχολόγος
Αν. Πρ/νος Τμήματος πρόληψης και προαγωγής της υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας
τηλ. 271 3 610216
