Η έκθεση στο Παλαιοντολογικό Μουσείο της Μεγαλόπολης ευρημάτων στο λεκανοπέδιο που χρονολογούνται από την παλαιολιθική εποχή, αποτελεί το αντικείμενο της ύψους 248.000 ευρώ προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου Μεγαλόπολης και του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, την οποία υπέγραψε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, σήμερα Τρίτη 18 Αυγούστου, στην Τρίπολη.
Στην εν λόγω έκθεση, με τίτλο «Μεγαλόπολη, χθες, σήμερα, αύριο. Παρουσίαση του παλαιού αλλά και σύγχρονου φυσικού περιβάλλοντος, σε σύνδεση με τον άνθρωπο», η οποία θα αναπτυχθεί στον εκθεσιακό χώρο Ισιώματος Καρυών Μεγαλόπολης –όπου πριν τρία χρόνια θεμελιώθηκε το Παλαιοντολογικό Μουσείο-, θα προβάλλονται σε μόνιμη βάση και με τον κατάλληλο τρόπο τα ευρήματα από την παλαιολιθική εποχή που εντοπίστηκαν στο λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης.
«Είναι τεράστια η εκπαιδευτική, ιστορική και η τουριστική αξία της έκθεσης αυτής» σημείωσε ο περιφερειάρχης Π. Νίκας, προσθέτοντας ότι η δαπάνη της σύμβασης θα καταβληθεί από την Περιφέρεια Πελοποννήσου.
ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Οπως μπορεί κάποιος να δει στην ιστοσελίδα του υπουργείου Πολιτισμού (https://www.culture.gov.gr/el/Information/SitePages/view.aspx?nID=1203), η πιο πρόσφατη υπαίθρια αρχαιολογική θέση της Κατώτερης Παλαιολιθικής περιόδου εντοπίστηκε πριν 5 χρόνια και ανασκάπτεται στο χώρο των λιγνιτωρυχείων της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας.
Οπως αναφέρεται στην ίδια ιστοσελίδα, πρόκειται «για τη θέση Μαραθούσα 1, όπου βρέθηκαν λίθινα τέχνεργα, στρωματογραφημένα κατά χώρα και σε συνάφεια με οστά ελέφαντα (του είδους Elephas antiquus) και άλλων θηλαστικών, που χρονολογούνται προκαταρκτικά στα 300 – 600 χιλιάδες έτη πριν από σήμερα.
Εκείνη την εποχή, η θέση βρισκόταν στις παρυφές αβαθούς λίμνης, σε περιοχή με πλούσια δασική βλάστηση φυλλοβόλων. Η ταχεία κάλυψη των αρχαιολογικών καταλοίπων με λιμναία ιζήματα συνέβαλε στην εξαιρετική διατήρησή τους. Αποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρος ο σκελετός του ελέφαντα, καθώς και πλούσια πανίδα (τρωκτικά, πτηνά, αμφίβια και ερπετά) και χλωρίδα (τεμάχια ξύλου, καρποί κλπ.).
Σύμφωνα με τα πρώτα ανασκαφικά δεδομένα, οι άνθρωποι της Παλαιολιθικής κατασκεύασαν επί τόπου λίθινα τέχνεργα, κατάλληλα για την εκδορά και τον τεμαχισμό του ελέφαντα. Ιχνη κοπής από τα λίθινα εργαλεία εντοπίστηκαν σε αρκετά από τα οστά του ελέφαντα, και δηλώνουν ότι η Μαραθούσα 1 αποτελεί μία ‘θέση σφαγής’ (‘butchering site’).
Υπαίθριες στρωματογραφημένες θέσεις της Κατώτερης Παλαιολιθικής είναι εξαιρετικά σπάνιες και προσφέρουν ανεκτίμητες πληροφορίες για την εξέλιξη, τη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής των πρώιμων ανθρώπων. Η Μαραθούσα 1 είναι η μοναδική υπαίθρια ‘θέση σφαγής’ ελέφαντα γνωστή μέχρι σήμερα στα Βαλκάνια, και μία από τις αρχαιότερες αρχαιολογικές θέσεις στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντική για την κατανόηση της απώτατης προϊστορίας της Ευρώπης».
Επισημαίνεται ότι ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ήρθε στο φως μεγάλος αριθμός απολιθωμένων σκελετών θηλαστικών -ακόμη και μαμούθ-, σε παλαιοντολογικές ανασκαφές που έκανε στη Μεγαλόπολη ο καθηγητής Θ. Σκούφος. Τα εν λόγω ευρήματα φυλάσσονται στο Παλαιοντολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών.
