Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι ο πρωτεργάτης και η πιο εμβληματική φυσιογνωμία του Αγώνα. Πατέρας του ήταν ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, από το Λιμποβίσι της Αρκαδίας και μητέρα του η Ζαμπία Κωτσάκη, από την Αλωνίσταινα, ο ίδιος γεννήθηκε στο Ραμοβούνι της Μεσσηνίας.
Δεκατετράχρονος ξεκίνησε από το χωριό του για να πουλήσει ξύλα στην σκλαβωμένη Τριπολιτσά και όταν δέχτηκε το χτύπημα ενός Τούρκου, ορκίστηκε πως θα γυρίσει κάποτε και θα την ελευθερώσει, και τα κατάφερε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1821.
Το έτος 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία στη Ζάκυνθο, όπου υπηρετούσε στον αγγλικό στρατό. Το όνομά του συνδέθηκε με τις σπουδαιότερες μάχες που διεξήχθησαν στην Πελοπόννησο. Δερβενάκια, Βαλτέτσι, Καρύταινα, Τρίκορφα, Παλαμήδι, Γράνα, Πάτρα και άλλοι τόποι μιλούν για την ανδρεία του, τη στρατηγική σκέψη του και την ανιδιοτέλειά του.
Φυλακίστηκε δυο φορές άδικα από τους αντιπάλους του, Έλληνες και ξένους, σκότωσαν τον γιο του Πάνο στον εμφύλιο, δεν κράτησε κακία σε κανέναν και συνέχισε να πολεμάει για το δίκιο και την πατρίδα.